Đôi khi bạn gặp phải tình huống bạn biết những việc nên làm, nhưng bạn không đủ can đảm để thực hiện. Hoặc có thể bạn bắt đầu một công việc mới nhưng bạn không duy trì sự nhiệt tình để làm hoàn thành nó. Nếu tình huống này kéo dài, niềm tin của bạn bạn sẽ bắt đầu bị ảnh hưởng bởi suy nghĩ tiêu cực. Bạn bắt đầu nghĩ rằng động lực bạn không đủ lớn, hay mong muốn thành công của bạn không đủ lớn mạnh.

Cách giải quyết cho vấn đề này là sự ước định: suy nghĩ ước định và cách hành xử ước định . Ước định suy nghĩ tập trung vào kiểm soát suy nghĩ của bạn. Đây là mô hình nhận thức của thành công, dựa trên sự thừa nhận là nếu bạn nghĩ những suy nghĩ đúng đắn, bạn sẽ hành động đúng và vì vậy mà có được kết quả mà bạn mong muốn. Ví dụ của suy nghĩ ước định bao gồm việc nói hay đọc những lời khẳng định tích cực, hình dung ra những kết quả tích cực, chuyển hóa những ngôn từ tích cực (chọn những từ ngữ tích cực như là « Mình có một ngày thật tuyệt vời ») và thiền định. Trong rất nhiều tình huống, suy nghĩ ước định thì rất có hiệu lực, đặc biệt khi suy nghĩ là gốc rễ của mọi vấn đề, như là thái độ tiêu cực hướng bạn đi theo con đường sai.

Cách hành xử ước định đến từ mô hình phản ứng của thành công. Mô hình này đảm bảo rằng nếu bạn hành động đúng, bạn sẽ có kết quả mà bạn muốn, dù suy nghĩ của bạn là thế nào đi nữa. Mô hình hành động ước định tập trung vào hình thành những thói quen mới của hành động và liên quan rất ít đến việc bạn nghĩ gì. Những người theo trường phái này tin rằng nếu bạn hành động đúng, suy nghĩ đúng sẽ đến với bạn. Ví dụ của những hành động ước định là đặt chuông đồng hồ để dậy sớm vào buổi sáng, đưa cho bạn những phần thưởng xác thực sau khi bạn làm việc cật lực, hay trừng phạt con của bạn khi chúng mắc sai lầm.

Mình đã sử dụng cả hai hình thức ước định. Các đây 10 năm, mình tập trung vào suy nghĩ ước định. Tuy nhiên, bây giờ, mình thấy rằng cách hành xử ước định thì hiệu quả và nhanh hơn rất nhiều. Một trong những vấn đề với suy nghĩ ước định là nếu bạn không hành động đúng một cách nhanh chóng, phản ứng của bạn có thể thay đổi những suy nghĩ mà đang bạn cố gắng thực hiện. Ví dụ, nếu bạn cố gắng từ bỏ hút thuốc lá, bạn tập trung vào suy nghĩ là bạn là người không hút thuốc lá và khẳng định hằng ngày bạn không hút thuốc lá nhưng hành động của bạn thì ngược lại, bạn vẫn hút thuốc lá, thì bạn gửi hai thông tin trái ngược, và bạn lại trượt vào vòng quay với thuốc lá. Nhưng nếu bạn có thể quản lý cơ thể của bạn để bạn ngừng hút thuốc lá, thậm chí ngay cả khi bạn nghĩ rằng bạn là người hút thuốc lá, cách hành động đó sẽ có xu hướng tạo nên suy nghĩ của người không hút thuốc lá. Hành động có điều kiện thực hiện được tốt nhất khi có những thay đổi đơn thuần trong cách hành xử của bạn (không quan trọng bạn nghĩ gì) đủ để mang đến kết quả. Ví dụ, bạn ngừng mua sắm, bạn sẽ tiết kiệm được tiền, không quan trọng là bạn nghĩ gì.

Mình đồng ý với những người theo trường phái hành động ước định là động lực đi theo hành động. Khi bạn bắt bạn hành động, ngay cả khi bạn không có động lực để làm nó, bạn sẽ thấy rằng động lực của bạn ngày một lớn mạnh. Có một ngày làm việc hiệu quả có thể tăng rất nhiều động lực cho bạn.

Ý tưởng cơ bản đằng sau cách hành xử ước định là sự kiểm soát và thay đổi. Tìm ra hành động nào bạn cần làm để bạn có được kết quả mà bạn muốn. Sau đó điều khiển bạn làm những hành động này. Bạn luôn phản ứng theo một cách nào đó- vì vậy hãy đảm bảo rằng cách hành xử của bạn sẽ đưa cho bạn kết quả mà bạn muốn. Nếu bạn thấy rằng bạn không hành xử theo cách phù hợp với mục đích của bạn, thì hãy kiểm soát tình huống và thay thế những cách hành xử đúng cho những cách cư xử sai. Đối với rất nhiều việc, đơn giản là bạn chỉ cần giành thời gian làm chúng – chỉ cần đầu tư đủ thời gian để có thể đưa cho bạn 80% kết quả mà bạn đã đặt ra.

Ví dụ, sáng nay mình có thể ngủ đến 8h sáng (OK, nó có thể là sớm với nhiều người), có một bữa sáng thong thả, và xem phim. Và điều đó mang lại cho mình kết quả là… gần như không có gì. Mình không tiến lại gần mục đích của mình. Mình thậm chí không hứng thú hay thỏa mãn…nó đơn giản là sự lười nhác.

Nhưng hôm nay, mình thức dậy 5 giờ, đi thẳng đến máy tính của mình, dành 4 tiếng để viết bài viết trong khi mọi thành viên trong gia đình mình vẫn đang ngủ, ăn sáng nhanh và bàn luận với chồng về những việc làm trong ngày, sau đó giành 2 tiếng làm việc và sau đó viết bài viết cho blog này. Vì vậy trong một buổi sáng thứ bẩy, mình dành 6 tiếng hiệu quả cho những công việc hiệu quả và nó đưa mình đến gần mục đích của mình hơn. Vá điều này không khó khăn gì. Mình đơn giản thay thế những buổi sáng như thế này cho những buổi sáng lười nhác. Kết quả là mình cảm thấy tràn đầy sinh lực thay vì mệt mỏi.

Vấn đề ở đây là phần lớn mọi người hành động một cách không có ý thức và điều này mang đến kết quả tồi. Hãy nhìn lại cách hành xử của bạn trong tháng qua. Bạn có kết quả phù hợp với hành động của bạn không ? Nếu bạn thay đổi hành động của bạn trong tháng tới, liệu bạn có thay đổi kết quả ? Bạn nhìn thấy sự khác biệt giữa kết quả mà bạn muốn và thói quen hành động của bạn ở đâu ? Thay đổi nào mà bạn cần thực hiện ?

Trong bài viết tiếp theo, mình sẽ giải thích chính xác làm thế nào để ước định phản ứng để loại bỏ thói quen xấu và hình thành thói quen mới. Và nó không cần phải cần có tài năng.

Bài viết này được dịch từ bài viết « Conditioning yourself to succeed » trên blog của Steve Pavlina. Từ « mình » trong bài viết này là Steve Pavlina